بوتاکس، که نام تجاری سم بوتولینوم نوع A است، یک پروتئین تولید شده توسط باکتری Clostridium botulinum میباشد و به طور گستردهای در صنعت زیبایی برای کاهش چین و چروکها و بهبود ظاهر پوست استفاده میشود. این ماده با مسدود کردن سیگنالهای عصبی که به عضلات میرسند، باعث کاهش فعالیت عضلانی در نواحی مورد نظر میشود. بوتاکس به طور خاص برای کاهش خطوط عمیق پیشانی، خطوط خنده و چین و چروکهای دور چشم (پاهای کلاغی) استفاده میشود. همچنین، برخی از بیماران مبتلا به میگرن مزمن با تزریق بوتاکس، کاهش قابل توجهی در تعداد حملات خود تجربه کردهاند. بوتاکس میتواند برای درمان عرقکردن بیش از حد (هایپرهیدروز) در نواحی مانند زیر بغل، دستها و پاها نیز استفاده شود و در درمان اختلالات عضلانی مانند اسپاسمهای عضلانی و تورتیکولی (چرخش غیرارادی گردن) موثر است.
تزریق بوتاکس معمولاً در مطب پزشک انجام میشود. پزشک با استفاده از سوزنهای ریز، دوز مناسب بوتاکس را به نواحی مورد نظر تزریق میکند و این فرآیند معمولاً کمتر از ۳۰ دقیقه طول میکشد و نیاز به بیهوشی ندارد. عوارض جانبی معمولاً خفیف و موقتی هستند و شامل قرمزی و تورم در محل تزریق، سردرد، حالت تهوع و ضعف موقتی در عضلات ناحیه تزریق میشوند. نتایج معمولاً پس از ۳ تا ۷ روز قابل مشاهده است و اثرات آن ۳ تا ۶ ماه ادامه دارد. پس از این مدت، برای حفظ نتایج، تزریق مجدد نیاز است. انتخاب یک پزشک متخصص و با تجربه برای تزریق بوتاکس بسیار حیاتی است و قبل از تصمیمگیری برای تزریق، مشاوره با پزشک برای بررسی شرایط فردی و انتظارات مهم است.